Hiện nay, việc ăn chay càng trở nên phổ biến và trở thành xu hướng mới ở giới trẻ. Trong đó có các Phật tử chiếm tới 70%. Theo như nghiên cứu của khoa học và trong giới Phật giáo Việt Nam. Nếu áp dụng đúng phương pháp và chọn món ăn đủ chất dinh dưỡng thì việc ăn chay theo ngày/quý rất tốt cho sức khỏe. Do đó, có rất nhiều gia đình không chỉ riêng Phật tử mới ăn chay, mà ngay cả người già và người trẻ cũng áp dụng việc này. Nếu như bạn là người mới bắt đầu ăn chay thì đừng bỏ qua bài viết này nhé!
Ăn chay là gì?
Ăn chay là hình thức ăn lạt, trai giới với phương pháp ăn uống lành mạnh, đảm bảo sự cân bằng trong cuộc sống. Thực đơn dành cho những người ăn chay có rất nhiều. Tuy nhiên, chủ yếu nhất vẫn là rau, trái cây, nấm, củ quả, đậu, đỗ….có nguồn gốc từ thực vật tự nhiên. Do đó, những người ăn chay thường không chọn các thực phẩm có nguồn gốc từ động vật, đặc biệt là tự tay giết mổ chúng để làm thức ăn.
Lý do nên ăn chay
Tốt cho sức khỏe, hạn chế sử dụng thực phẩm từ xác động vật
Là phương pháp phổ biến được nhiều người áp dụng. Việc ăn chay cũng trở thành xu hướng mới của giới trẻ hiện nay. Với những người tin và theo Phật giáo. Họ luôn có quan niệm rằng hình thức ăn chay là con đường tốt và nhanh nhất trong quá trình tu sửa. Vì khi ăn uống thanh đạm, người ăn chay sẽ giảm bớt được việc tham muốn, quay về với sự khiêm nhường để tu sửa nhân tính bên trong. Hơn nữa, việc ăn chay còn mang ý nghĩa nuôi dưỡng hạt giống từ bi của mỗi con người. Đặc biệt là trong quá trình ăn chay sẽ giúp giảm tính sát sanh cho bản thân và cả người khác.
Theo như lời giảng trong Phật giáo, mỗi sinh vật trên thế gian đều có sự bình đẳng như nhau. Vì thế sẽ không có chuyện giết hại, ăn thịt…v.v. Tuy nhiên, theo góc nhìn của giới khoa học. Ăn chay sẽ giúp cho con người có thêm sức khỏe, khả năng chống chọi bệnh tật cao. Đặc biệt là các bệnh liên quan đến tim mạch, ung thư sẽ được giảm thiểu nếu áp dụng đúng phương pháp. Trong những cuộc khảo sát thực tế, nhiều người tham gia đều cho rằng việc ăn chay trước tiên là muốn cải thiện tâm tính và bảo vệ sức khỏe. Do đó, họ luôn có niềm tin vào việc ăn chay của mình.
Một số hình thức ăn chay phổ biến
Hình thức ăn chay đang phổ biến hiện nay được nhiều người áp dụng nhất, đó là ăn chay kỳ và ăn chay trường:
- Ăn chay kỳ là hình thức dành cho người mới tu tập. Khi phát nguyện áp dụng những ngày ăn chay kỳ, người mới thường chọn thời gian cố định như rằm hoặc mùng 1 âm lịch hàng tháng.
- Ăn chay trường là hình thức trai giới được áp dụng liên tục trong suốt cuộc đời. Đối với hình thức này, người ăn chay không được áp dụng xen kẽ với bữa ăn mặn mà phải hoàn toàn bỏ tất cả các thực phẩm có nguồn gốc từ động vật, thịt.
Ý nghĩa của việc ăn chay theo khoa học và Phật giáo
Việc ăn chay hiện nay không còn đơn thuần giới hạn trong tôn giáo, mà đã được lan rộng tới cộng đồng, kể giới trẻ Việt Nam. Hình thức ăn chay chủ yếu là hạn chế thực phẩm từ thịt, động vật. Do đó, để hiểu rõ hơn về ý nghĩa của việc ăn chay theo sự đánh giá của khoa học cũng như giới Phật Giáo ra sao. Mời bạn đi vào chi tiết của từng ý nghĩa.
Theo đánh giá khoa học
Theo như sự phân tích của các y khoa, trai giới giúp mang lại sức khỏe rất tốt cho người áp dụng. Đặc biệt là những người mắc bệnh ung thư, tim mạch nên hạn chế ăn thịt, động vật để có tuổi thọ lâu hơn. Ngoài ra, ăn chay còn giúp bảo vệ môi trường, mang tính nhân đạo, tránh giết hại, ngược đãi các loài động vật còn sống.
Theo như Phật giáo
Trai giới là hình thức ăn uống đơn giản, đồng thời cũng là phương tiện để con người có cơ hội tu sửa chính bản thân mình. Do đó, với người tu hành, áp dụng những ngày ăn chay trước tiên là giảm bớt lòng tham trong việc ăn uống. Đồng thời giới hạn bản ngã từ sâu trong chính con người của mình, quay về với sự khiêm nhường vốn có.
Hiểu theo ý nghĩa sâu xa hơn, ăn chay chính là việc nuôi dưỡng tình yêu thương, tăng sự từ bi và nâng cao đạo đức giúp con người hoàn thiện bản thân. Theo giới Phật giáo, ăn chay còn giúp con người từ bỏ điều ác, đi theo chân lý thiện lành, yêu thương động vật và tất thảy chúng sinh.
Ăn chay có những lợi ích gì?
Hiện nay, ăn chay không chỉ phổ biến tại Việt Nam mà ngay cả trên thế giới cũng đang dần phát triển. Đó là kết quả của việc ăn chay mang lại, dẫn đến sự lan truyền rộng rãi khắp năm châu. Nếu như biết cách cân bằng dinh dưỡng trong việc áp dụng những ngày ăn chay, chắc chắn bạn sẽ nhận thấy có rất nhiều lợi ích của trai giới này.
Giảm nguy cơ béo phì
Theo như hiệp hội Y khoa Anh Quốc chia sẻ. Những người ăn chay thường xuyên sẽ có trọng lượng cân đối và vóc dáng thon gọn hơn hẳn so với người tiêu thụ thịt. Vì trong thực đơn của người ăn chay chủ yếu là rau, củ, nấm chứa rất ít calories và đa số là chất xơ. Do đó, người ăn chay sẽ nhanh no và có thể no lâu hơn những người khác.
Ngoài ra, thức ăn từ thực vật thường rất ít chất béo. Vì thế, năng lượng do rau, củ, quả cung cấp chỉ để dùng cho cơ thể mà không có chế độ dư thừa tích lũy mỡ béo. Bởi vậy, người ăn chay sẽ ít có nguy cơ dẫn tới tích tụ mỡ thừa trong cơ thể hơn.
Giảm và ngăn ngừa nguy cơ mắc các bệnh tim mạch
Theo như đánh giá của các chuyên gia dinh dưỡng. Thành phần của những bữa ăn chay chủ yếu là rau, củ, quả, hạt. Tất cả đều là những thực vật không chứa cholesterol, cũng như chất béo bão hòa như trong động vật.
Hiện nay, cholesterol đang là chất được đánh giá cao có nguy cơ gây ra xơ vữa động mạch, đột quỵ, mỡ trong máu và một số bệnh về tim. Vì thế, cơ thể của những người thường xuyên ăn chay sẽ không hấp thụ nhiều cholesterol như người ăn thịt. Đó chính là lý do trong máu của những người ăn chay thường có tỉ lệ cholesterol thấp hơn. Đồng thời cũng có một số nghiên cứu khác chỉ ra rằng, nếu giảm cholesterol trong máu xuống 10%, khả năng dẫn đến bệnh động mạch vành sẽ giảm xuống còn 30%.
Cải thiện chức năng rối loạn hệ tiêu hóa
Nếu bạn áp dụng những ngày ăn chay trong tháng đều đặn bằng thực phẩm như rau, củ, quả,…sẽ rất tốt cho hệ tiêu hóa, hạn chế tình trạng táo bón, tiểu đường cao. Vì theo nghiên cứu của các chuyên gia y khoa đã chỉ ra rằng. Chất xơ trong rau, trái cây sẽ hút nhiều nước giúp cho hệ thống tiêu hóa dễ dàng hoạt động, nhanh chóng đào thải độc tố hơn. Do đó, những người ăn chay thường ít bị táo bón, hệ đường ruột vì thế cũng ổn định, không bị rối loạn, tắc nghẽn.
Giảm và hạn chế nguy cơ bị cao huyết áp
Huyết áp cao đang là một trong những nguyên nhân dẫn đến bệnh tim mạch. Theo nghiên cứu về dinh dưỡng của chuyên gia B. Armstrong và F.M. Sacks cho rằng. Những người ăn chay thường có chỉ số huyết áp thấp hơn so với người ăn thịt. Hơn nữa, chế độ ăn chay còn giúp những người huyết áp cao giảm thiểu nhanh chóng.
Giảm và hạn chế nguy cơ mắc bệnh ung thư
Đã có rất nhiều minh chứng cho rằng, việc ăn uống cũng liên quan đến các loại ung thư. Vì thế tỷ lệ mắc bệnh ung thư ở người ăn thịt động vật thường sẽ cao hơn những người ăn chay. Do đó, việc ăn chay với các thực phẩm như rau, củ, quả… không chỉ tốt cho sức khỏe mà còn giúp ngăn ngừa, hạn chế tình trạng ung thư.
Hạn chế mắc bệnh sỏi túi mật
Sỏi túi mật được tạo nên từ cholesterol, muối kali và mật. Những chất này thường khiến cơ thể người bệnh đau đớn hơn. Trong khi đó, thực phẩm dành cho các bữa ăn chay có rất ít cholesterol và chất béo mỡ. Vì thế việc ăn chay sẽ giúp bạn hạn chế và giảm được bệnh sỏi túi mật.
Ăn chay khoa học là như thế nào?
Ăn chay đúng cách không chỉ đảm bảo dinh dưỡng mà còn đem đến nhiều lợi ích thiết thực, hiệu quả đối với đời sống con người. Tuy nhiên, ăn chay như thế nào khoa học để đảm bảo đầy đủ chất dinh dưỡng. Đặc biệt hạn chế thực phẩm từ thịt động vật, phát huy hiệu quả tối ưu nhất luôn là vấn đề nhiều người muốn biết. Theo như chuyên gia sức khỏe, ăn chay đúng cách khoa học cần đảm bảo kết hợp đủ 4 nhóm dinh dưỡng như sau:
- Bột đường có trong các loại ngũ cốc, lúa mì, bắp, khoai, gạo…v.v.
- Đạm là chất cần có trong các loại đậu, đỗ.
- Chất béo có từ các loại thực vật như hạt gấc, hướng dương, đậu phộng, mè, đậu nành….v.v.
- Vitamin và khoáng chất trong các loại trái cây, rau, củ, quả….v.v.
Nên ăn chay vào những ngày nào trong tháng?
Theo như lời khuyên của hòa thượng Thích Thiền Tâm: “ Những Phật tử ăn chay nên tùy vào hoàn cảnh cũng như khả năng của mình. Nếu là người mới, bạn có thể tập ăn chay từ từ theo chu kỳ của tháng, khi đã quen rồi có thể tăng thời gian lên. Tuyệt đối không nên ép bản thân phải ăn theo cách quá kham khổ. Thay vào đó hãy chọn việc xen kẽ các món ăn phù hợp đảm bảo dinh dưỡng cho cơ thể của mình”.
Mặc dù ăn chay mang đến rất nhiều lợi ích cho sức khỏe và có tầm ảnh hưởng lớn đến tâm tính con người. Tuy nhiên, cũng phải tùy theo cơ địa, căn cơ và hoàn cảnh để lựa chọn việc ăn chay sao cho phù hợp nhất. Vì thế, người mới ăn chay không có nghĩa là phải hoàn toàn bỏ các món ăn mặn từ thịt cá. Bạn có thể áp dụng xen kẽ giữa ăn chay và ăn mặn để hài hòa cơ địa cho tới khi đáp ứng.
- Thường các ngày ăn chay trong tháng được người mới áp dụng nhất vẫn là rằm và mùng 1 âm lịch. Phương pháp này thường được gọi là Nhị trai.
- Tứ trai là những ngày rằm, mùng 1, 13, 14 âm lịch hàng tháng. Những người ăn chay 4 ngày này là đã bước qua giai đoạn người mới với sự tiến triển tốt hơn.
- Lục trai sẽ được áp dụng vào các ngày mùng 8, 14, 15, 23, 29 và 30 âm lịch hàng tháng. Những người ăn chay được 5 ngày này là đã tiến xa thêm một bước.
- Thập trai là áp dụng ăn chay vào 10 ngày âm lịch trong các tháng. Những người đã tới giai đoạn Thập trai là có thể gần như loại bỏ thịt, cá…hoàn toàn.
- Ngoại trai là giai đoạn dành cho những người ăn chay theo tháng. Những tháng chủ yếu nhất vẫn là tháng giêng, tháng 7 và tháng 10 hàng năm.
- Ngoài ra, còn có những người ăn chay trường bằng những thực phẩm đầy đủ dinh dưỡng. Những người này có khả năng ăn chay hoàn toàn tất cả các ngày trong năm, cho dù đó là lễ Tết.
Những ngày ăn chay trong tháng có được ăn trứng không?
Theo lời Phật dạy, ăn chay chính là phương pháp lành mạnh tránh việc sát sinh, hạn chế ăn những thực phẩm trải qua quá trình giết mổ. Do đó, món ăn nào có mầm mống sinh tồn tức là mình đang trực tiếp kết liễu sinh mạng và sẽ trở thành người có tội. Tuy nhiên, đối với trứng gà, trứng vịt hay trứng chim….nếu không có trống nghĩa là không có mầm mống sinh tồn. Nên khi ăn những loại trứng này sẽ không mang tội sát sinh. Hiện nay, những người theo đạo Phật đang áp dụng ăn chay kỳ hoặc ăn chay trường. Nhưng với người ăn chay kỳ, họ vẫn có thể ăn trứng vào những ngày bình thường được.
Đối với Phật tử tại gia tu theo nhân thừa, cần giữ 5 giới. Nên họ cũng coi việc ăn trứng không trống là không có tội. Thế nhưng, đối với những người tu Tiên, ăn trứng không trống sẽ là điều cấm kỵ. Bởi tu tiên hiện là phương thức tập luyện để thân thể nhẹ nhàng, vì thế họ không được ăn những thức ăn trược uế.
Trên thế giới sẽ định nghĩa việc ăn chay chính là tránh cung cấp các thực phẩm từ thịt động vật vào trong cơ thể của mình. Vì thế một số người cho rằng, trứng không nằm trong danh sách thực phẩm ăn chay hàng ngày. Bởi đó là sự kết tinh, giao phối của trống và mái. Cho nên vẫn có mầm mống sinh tồn ở bên trong của trái trứng này. Nhưng những quả trứng không được thụ tinh, cũng như không có khả năng sinh sôi nảy nở. Một số nước trên thế giới lại coi đó là thực phẩm chay khuyến khích nên ăn.
Một số lưu ý cần tránh trong những ngày ăn chay
Khi thực hiện các món ăn chay thường ngày trong tháng. Bạn cần lưu ý và tránh những điều sau:
- Loại bỏ hoàn toàn sự kiêu ngạo, nên coi trọng người khác và cần có tâm từ bi thương xót chúng sinh.
- Mặc dù là ăn chay, nhưng cũng cần phải chọn đa dạng thực phẩm chay để đảm bảo sức khỏe hàng ngày.
- Đã là ăn chay, tuyệt đối không nên chế biến những món ăn như giả gà, giả vịt, giả giò…v.v. Vì nếu chỉ để lừa vị giác mà tâm vẫn chưa thực sự tịnh thì khác nào là không ăn chay.
Trên đây là toàn bộ những thông tin về việc ăn chay dành cho những người mới bắt đầu. Hy vọng đó sẽ là kiến thức hữu ích giúp cho bạn có được góc nhìn sâu hơn về các món ăn chay thường ngày của người tu đạo. Nếu đã quyết định thực hiện ăn chay, bạn cần phải lựa chọn thực phẩm chay thật kỹ và có sự kiên nhẫn ngay từ ban đầu. Chúc bạn có được sự trải nghiệm ý nghĩa trong những ngày ăn chay và sớm thành công.
Liên hệ để mua sản phẩm chay tại Thực Phẩm Khánh An
Địa chỉ: 439/45C, Lê Văn Quới, phường Bình Trị Đông A, quận Bình Tân, TP.HCM
Hotline: 0983 763 434 - 089 6638 089
